فرهنگ؛ گره گشای اصلی
Ø در همه دوران ها(در کشور)، گره گشایی اصلی به دست فرهنگ است.
Ø بستر وسیع فرهنگ در حوزه های مختلف:
1) فرهنگ عامیانه، گسترش کمّی وسیع ترین انواع فرهنگ.
2) اگر بخواهد تحولی در یک کشور انجام بگیرد، فرهنگ کارگشاست.
فرهنگ؛ گره گشای اصلی
Ø در همه دوران ها(در کشور)، گره گشایی اصلی به دست فرهنگ است.
Ø بستر وسیع فرهنگ در حوزه های مختلف:
1) فرهنگ عامیانه، گسترش کمّی وسیع ترین انواع فرهنگ.
2) اگر بخواهد تحولی در یک کشور انجام بگیرد، فرهنگ کارگشاست.
Ø ملت ایران، سرشار از برجستگی ها و درخشندگی ها است، اما از لحاظ فرهنگی، آن پختگی و بلوغ کافی را ندارد.
Ø آسیب شناسی مسائل فرهنگی و هنری ایران:
1) عیب عمده گارهای فرهنگی و هنری قبل انقلاب چه بوده؟
2) علت خشکی و پوکی و بروز ندادن ما در اواخر دوره قاجار چه بود؟
به نظر دلیلش همین است:
· مسئله تهاجم فرهنگی، ما شبیخون زده شدیم.
«فصل سوم- فرهنگ و هنر ایران و انقلاب»
Ø کوچک بودن واژه انقلاب برای این تحول عظیم تاریخی
Ø نیاز این تحول عظیم به هنر و ادبیات.
Ø این ایدئولوژی و فرهنگی که با این انقلاب طلوع کرده بار معنوی و فرهنگی بسیار عظیمی است و احتیاج دارد به ابزارهای فراوان.
Ø این ابزارها، بهترینش، رساترینش، موجزترین و نافذترینش، هنر است.
Ø این انقلاب بیش از همه به یک ادبیات قوی و به یک فرهنگ غنی نیازمند است.
· ظرفیت فوق العاده زبان فارسی:
Ø ما امروز یک زبان قوی و یک فرهنگ عمیق تاریخی و غنی داریم و به یک هنر سطح بالا به شدت نیازمندیم.
Ø انقلاب ایران، یک انقلاب هویتاً اسلامی بود.
Ø در این راه تاکتیک های اسلامی داشت و در این مبارزه، ما حتی از تاکتیک های ضد اسلامی و غیراسلامی استفاده نکردیم.
Ø چون این انقلاب هویتاً اسلامی است دشمن هایش در دنیا مشخص می شوند. این دشمن ها چه کسانی هستند؟
1) اگر یک جنبش و انقلاب صرفاً ضد امپریالیستی باشد، غارتگران بین الملل با آن مبارزه خواهند کرد.
2) اما اگر ضد هرگونه سلطه جویی بیگانگان باشد، آن وقت نه فقط سیاست های استعماری و استثماری با او مخالفت خواهن کرد، بلکه حتی فرهنگ ها و ایدئولوژی های سلطه طلب هم با آن جنبش مخالفت می کنند.
فصل دوم- منشأ انقلاب اسلامی
Ø راز ماندگاری در تاریخ و بارور شدن؛ این است که اصل و ریشه، طیب و پاکیزه باشد.
Ø یک حادثه، یک پدیده اجتماعی هم همین طور است.
Ø همه جریان های تاریخ و همه حوادث را می شود با این معیار، نسبت به ماندن یا نماندنشان پیش بینی کرد.
Ø آسیب پذیری انقلاب ما، از همه انقلاب های بزرگ دنیا به مراتب کمتر بوده است.
Ø انقلاب ما از تقویم ها و تقدیرهای ناظران بین المللی عظیم و برتر است.
Ø مقایسه انقلاب اسلامی با سه انقلاب معروف دنیا:
1) انقلاب کبیر فرانسه
2) انقلاب شوروی(از بزرگترین انقلاب های قرن اخیر)
3) انقلاب اسلامی الجزایر
· باید مسئله فرهنگ را با کلیتش، مسئله اول این کشور به حساب آورد.
· تقویت پایه های کشور با اصلاح و پیروی فرهنگ روی غلتک خواهد افتاد در غیر این صورت هرچه تلاش می کنیم و زحمت می کشیم نمی توانیم به نتایج قطعی امیدوار باشیم و در واقع برنامه ریزی هایمان ابتر خواهد بود.
· گذشته از این مسائل، امروز واقعیت هایی وجود دارد که می خواهم درباره آنها قدری صحبت کنم. بحمدالله، همه شما مسئولید؛ و من آن موضوع سیصد وسیزده نفری را که اول صحبتم درباره شما گفتم، مبتنی بر تعارف نبود؛ بلکه اعتقادم این است. من این اعتقاد را درباره کسانی از شما که می شناسمتان، راسخ تر از کسانی که نمی شناسم، دارم. لذا می خواهم با همین احساسی که درباره شما دارم، آن قلاده معنویِ تکلیفی را برگردن دارید، سنگین تر و محکم تر کنم. این تکلیف من است .
5.زمین افتادگی مسائل فرهنگی کشور
Ø واقعا امروز مسائل فرهنگی کشور زمین افتاده است. همه خودشان را فرهنگی می دانند و نسبت به این مسئله اضظهار شور و علاقه می کنند. اما حقیقتا کار فرهنگی در کشور متناسب با پیشرفت و ریشه دواندن انقلاب در جامعه نیست.
Ø مسائل فرهنگی باید با سعه صدر و اهتمام و دل سوزی عمیق و همراه با خبرگی و کارشناسی رسیدگی بشود.
Ø چرا کار فرهنگی را خبره ها انجام نمی دهند؟ متأسفانه خیلی از کسانی که می توانند کار فرهنگی کنند به کار اجرایی یا سیاسی مشغولند یا حتی اگر با نام فرهنگی حضور دارند باطن کار، سیاسی است.
فرهنگ
Ø احساس نگرانی عمیق در باب فرهنگ دارم.
Ø خدا را شاکرم که حتی برای یک لحظه هم ، امید خود را در این عرصه پر از دغدغه از دست نداده ام.
Ø دغدغه فرهنگی شبیه دغدغه در میدان جنگ است و به معنای رها کردن سنگر، رها کردن و عقب نشینی نیست.
Ø دست کم گرفتن مقوله فرهنگ در جمهوری اسلامی و ما باید مقوله فرهنگ را از نو ارزیابی کنیم.
بسم الله الرحمن الرحیم
«اللهم سدِّد ألسنتنا بالصَّواب و الحکمۀ »
فصل اول- طرح دغدغه
1) اشاره به آیاتی که درباره جنگ بدر در قرآن کریم در سوره انفال(آیات 7 الی 14) و انطباق با وضعیت ما.
Ø روز بدر؛ روز فرقان، روز تمیز حق و باطل.
Ø خلاصه شدن اسلام در 313 نفری که در این جنگ همراه پیامبر بودند.
Ø دعای پیامبر قبل از شروع جنگ«اللهم إن تهلک هذه العصابۀ من اهل الإسلام لم تُعبَد فی الأرض»
«خدایا اگر همین عده کوچک را نابود کنی، اینها بمیرند؛ تو روی زمین دیگر عبادت نمی شوی.»