سینما، بهترین و مؤثرترین ابزار امر به معروف و نهی از منکر

یکشنبه گذشته، مرکز آموزش حوزه هنری میزبان استاد رحیم پور ازغدی بود.

 

بیش از یک سال است که با جمعی از دوستان، حلقه مطالعاتی ای داریم که کار خود را با بررسی جلد اول کتاب آینه جادوی شهید سید مرتضی آوینی آغاز کرد. اما مباحث فراوان نظری ای در این حلقه شکل گرفت و در کنار آن سؤالاتی استخراج شد که تجمیع این سؤالات را با سؤالاتی که از سایر دوستان به دست ما رسید، خدمت آقای رحیم پور ارسال کردیم و از ایشان دعوت شد تا برای پاسخ به آن ها، در خدمت ایشان باشیم و برای بهره مندی گستره وسیع تری از دوستان، تصمیم بر آن شد که جمع مخاطب، فراتر از حلقه مطالعاتی مذکور باشد.

ایشان در انتهای سخنرانی خود همه سؤالات را قرائت فرموده و پاسخ دادند اما قبل از آن به موضوعاتی مرتبط با آن سؤالات از جمله سینمای دینی پرداختند که شنیدن آن را به همه دوستان بویژه آن ها که امکان حضور در جلسه برایشان فراهم نشد و سایر عزیزان فعال در عرصه فرهنگ، سینما و رسانه توصیه میکنم.

در ادامه می توانید ضمن مطالعه گزیده هایی از این بحث، صوت سخنرانی را دریافت فرمایید.

 

 

_  وقتی فیلمی می سازید، باید عواقبش را پیش بینی کنید. باید بسنجید که اگر این فیلم در جامعه پخش شود، چه نتایجی خواهد داشت.انتشار یأس، انتشار امید کاذب یا ایجاد امید صادق؟

عقلانیت اسلامی آنست که هرکاری میکنی، باید عواقبش را بسنجی. می گویند توکل بر خدا می کنیم. آن توکل به خدایی که با نظر به عواقب کار منافات دارد توکل اسلامی نیست.

 

_ اگر برای ساخت فیلم دینی منهای علم و عقل عمل کنی، فیلم شما دینی نیست و اگرچه تلاش می کند ارزشی دینی را منتقل نماید اما خرابترش میکند.

 

_ استعدادهای عقلانی و نیروهای بالقوه جامعه باید بیدار شود. برخی خیال میکنند سینمای دینی، سینمای جهل است.برعکس، جامعه ای که بیشتر می فهمد، زمینه دینی شدنش فراهم تر است.

 

_ سینمایی که به عدالت و عقلانیت در سایه توحید کمک کند، سینمای دینی ست و هرچه هنرمندانه تر و با جاذبیت بیشتر  این کار را انجام دهد، سینماتر و هنرمندانه تر است. و هرچه ارزش هایش با ارزش های دینی متناسب تر باشد، دینی تر است.

اما مراتب هم دارد. هم دینی بودنش به لحاظ ارتفاع، یعنی دقت و عمق. هم به لحاظ وسعت، یعنی میزان تعریضش که چه مقدار افکار عمومی را تحت تأثیر قرار می دهد. هم به لحاظ هنر، تکنیک، فرم، روش و محاسبات عقل ابزاری.

حالا آیا این کار آسان است؟ خیر. بسیار سخت است. مثل کسی که وارد اقتصاد و بازار شود و میلیاردر شود.از راه حلال هم بدست آورد و به مصرف خدمات اجتماعی هم برساند.این بسیار سخت است. می دانید چه چیزی آسان است؟ اینکه برود در بازار دزدی کند. این خیلی آسان است.

در سینما هم ساختن فیلم آشغال بسیار آسان است.

 

_ برخی خیال می کنند فیلم دینی یعنی بروند در مسجد فیلم بسازند و علم و کتل بیاورند! خیر. فیلم دینی یعنی فیلمی که ارزشها و معارف و اخلاق و رفتار دینی را در جامعه ترویج کند.البته همه به شرط توحید.

سینمای دینی آنست که همانطور که دین را در مسجد نشان می دهد، در بازار و مهمانی هم نشان بدهد.این ها با هم مرتبط و منسجمند.

 

_ مسئله دیگر حساسیت نسبت به سینمای فعلی غرب است که اصل این حساسیت حتما مثبت است. هرکه می گوید سینما امروز در غرب سیاسی نیست، ایدئولوژیک نیست، استعماری نیست، توسط مافیای سرمایه داری کنترل نمی شود، واقعا بازار آزاد است و رقابت واقعی و سالم وجود دارد، اینها دروغ محض است.

_ کسانی که در اتاق فرمان سینمای غرب قرار گرفته اند، اول فرهنگ غرب را خراب کرده اند و امروز فرهنگ همه جا را. در رابطه با انحرافات اخلاقی، اول گفتند این ها جرم نیست.بعد گفتند بیماری هم نیست و خیلی هم طبیعی ست.حالا می گویند کسانی که این ها را قبول ندارند بیمارند. تا برسد روزی که بگویند شما مجرمید!

 

_ شاکله سینمای امروز دنبال تفنن غیراخلاقی و در خدمت تبلیغات صرفا مادی شکل گرفته. قالب های سینمای فعلی قالب های شناخته شده ای هستند که برای بیان حق ایجاد نشده اند اما امروز شاید مؤثرترین ابزار و تکنیک برای امر به معروف و نهی از منکر در سطح جهان، سینماست.

 

_ همانطور که گفته اند سلاح در دست انسان صالح، مبارک می شود، حال می توان گفت دوربین نامبارک در دست هنرمند صالح، مبارک می شود اما سخت است. سواد می خواد، اخلاص و رعایت و دقت و هنر می خواهد.

 

_ سینما و ارتباطات به واسطه گردانندگان آن صدماتی به بشر زد اما خدماتی هم داشت. من امروز به مفهوم جهانی شدن اسلام بسیار باور دارم.زمینه ها، ابزارها و ظرفیت بشری ای دارد ایجاد می شود که بشود یک حرف را به همه بشریت گفت و همه آنرا بفهمند. رسانه چنین آثاری دارد. بستگی دارد چه کسی پشت این دستگاه نشسته باشد.

 

_ برخی می پرسند چرا سینما و تکنولوژی سینما در تمدن دیگری رشد نکرد؟ چرا در تمدن مادی غرب رشد کرد؟ این غلط است. نقطه آغاز دوربین و مفهوم عکاسی در حلقه ابن هیثم و شاگردان او شکل گرفت. ابن هیثم متفکر شیعه عراقی ست.او پدر فیزیک مدرن نورشناسی جهان است. اصلا نورشناسی که پدر سینما و تکنولوژی های رسانه ای ست، هم به لحاظ ابزار و تکنولوژی هم به لحاظ تئوری، در جهان اسلام صورت گرفت.

 

 

دریافت فایل صوتی این سخنرانی

دریافت فایل با حجم کمتر