· هوچی گری روشنفکران در روزنامه های آن روز-دوره مشروطه-؛ هنگامی که علما گفتند: «مجلس شورای اسلامی و قوانین اسلامی».
· نفوذ روشنفکران در مرکز مشروطه.
· اسم گذاری دستگاه های خارجی بر این تفکرات:
1) محافظه کاران؛ شیخ فضل الله نوری.
2) میانه روها؛ مشروطه خواهان معتدل.
3) اصلاح طلب ها؛ تقی زاده.
· عیوب طرفداران اسلام در دوران مشروطه:
1) طرح مشخص و برنامه مدون نداشتند.
عدالت می خواستند، این برخلاف مشروطه بود.
2) اختلاف بر سر مسائل کم اهمیت و غیر اصولی.
«فصل چهارم- جریانِ روشنفکریِ بیمار»
· تعریف روشنفکر:
اندیشه ای که می کوشد آزاد باشد و در محیط اجتماعی، زندگی می کند.
· ویژگی های روشنفکر:
- روشن بین
- آگاه
- آشنا به مسائلی که عموم مردآگاه نیستند.
- دیدن وشناختن جریان ها.
· نقشی که روشنفکر باید در جامعه ایفا کند:
- ایجاد مایه ای از روشنی در جامعه.
- پیام آور نور و روشنایی.
- ابهام زدایی از نقاط در جامعه.
- توجیه کردن مغزهای بی خبر، مرده و ساده اندیش که جز با چشم نمی توانند پیرامون خود را بشناسند.
- فرهنگ ساز باشد.
- معلم و مرشد مردم باشد.
- روشنفکر باید توی مردم باشد. پایگاه روشنفکری، توده مردمند؛ همچنان که قلمرو روشنفکری هم مردمند.
· مردم به طور طبیعی از دانستن آنچه او می داند، ناتوانند؛ مگر او بگوبد و او بخواهد.
Ø مظلومیت مقوله فرهنـــگ در کشور ما.
Ø انقلاب ما، مبنی بر منش و نگرش فرهنگی؛ این خصوصیت هر حرکت ارزشی است.
Ø ما باید بیش و پیش از تلاش های دیگر، به تلاش فرهنگی اسلامی می پرداختیم.
Ø باید در فضای اوایل انقلاب، معارف و فرهنگ اسلامی را به صورت ترجمه معنوی و نه زبانی ارائه می کردیم.
Ø آن وقت هنرمند، هنرش از اسلام می جوشید.
Ø دیگر لازم نبود شما بگویید، این را بساز، این را بگو، یا آنجایش را حذف کن. و فضا، فضای اسلامی می شد. اما این نشد.
فصل دوم- منشأ انقلاب اسلامی
Ø راز ماندگاری در تاریخ و بارور شدن؛ این است که اصل و ریشه، طیب و پاکیزه باشد.
Ø یک حادثه، یک پدیده اجتماعی هم همین طور است.
Ø همه جریان های تاریخ و همه حوادث را می شود با این معیار، نسبت به ماندن یا نماندنشان پیش بینی کرد.
Ø آسیب پذیری انقلاب ما، از همه انقلاب های بزرگ دنیا به مراتب کمتر بوده است.
Ø انقلاب ما از تقویم ها و تقدیرهای ناظران بین المللی عظیم و برتر است.
Ø مقایسه انقلاب اسلامی با سه انقلاب معروف دنیا:
1) انقلاب کبیر فرانسه
2) انقلاب شوروی(از بزرگترین انقلاب های قرن اخیر)
3) انقلاب اسلامی الجزایر
