آزادی معنوی-قسمت اول
آزادی معنوی-قسمت اول
× آزادی بر دو قسم است:
-آزادی معنوی
- آزادی اجتماعی
وابستگی این دو به یکدیگر را در این مجال گفته می شود؛ وابستگی آزادی معنوی به آزادی اجتماعی ، وابستگی آزادی اجتماعی به آزادی معنوی که تاکید بر وابستگی دوم می باشد.
× آزادی،یعنی نبودن مانع.
-از لوازم حیات و تکامل؛گیاه، حیوان و انسان هستند.با این حال انسان به آزادیهای دیگری ماورای آزادی های انسان و حیوان نیازمند است، چون خاصیت هرموجود زنده ، رشد و تکامل آن است.
همچنین موجودات زنده برای رشد وتکامل به سه چیز احتیاج دارند؛ تربیت، امنیت و آزادی.
× آزادی اجتماعی یعنی اینکه، دیگران مانعی در راه رشد و تکامل انسان نباشند.(انسان از ناحیه افراد دیگر آزاد باشد.)
· یکی از گرفتاری های بشر در طول تاریخ همین بوده، افراد قدرتمند سوء استفاده گر که افراد دیگر را به منزله برده خودشان قرار داده ند.
· کلمه استثمار، یعنی چیدن میوه دیگری!
وجود هرکسی مثل درخت پرمیوه است، یعنی محصول کار وفکرش،فالیتش و محصول ارزشش باید مال خودش باشد، اما بیگانه اگر او را استثمار نمیکزده، میدان را از وی گرفته است.
× آزادی اجتماعی در قرآن:
ü یکی از اهداف انبیاء ،دادن آزادی اجتماعی به بشر است.
ü یکی از حماسه های قرآنی ،همین موضوع آزادی اجتماعی است؛ سوره مبارکه آل عمران آیه 64
«جز خدای یگانه را پرستش نکنیم، نظام برده داری و اربابیت ممنوع!»
ü همچنین آیات 18،19 و22 سوره مبارکه شعراء.
ü «دنیای امروز یکی از مقدسات خود را آزادی اجتماعی می داند.» (مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر!)
× آزادی معنوی
تفاوت میان مکتب انبیاء و مکاتب بشری این است که پیغمبران علاوه بر آزادی اجتماعی به بشر آزادی معنوی هم می دهند.
ولی آزادی اجتماعی بدون آزادی معنوی میسر نیست و بشر فقط به دنبال آزادی اجتماعی است و قدرتش را ندارد به سمت آزادی معنوی برود چون فقط از طریق :نبوت، انبیاء، ایمان و کتابهای آسمانی می توان این نیاز بشر را تامین کرد.
· انسان از نظر معنا ، باطن و روح خودش ممکن است یک آدم آزاد باشد و یا آدم بنده و برده! و ممکن است از همه اینها آزاد باشد.
· انسانی که آزادمرد باشد ، بنده و برده نباشد، آزادی خودش در اجتماع را حفظ کند و هم از نظر اخلاق و معنویت هم آزادی خود را حفظ کرده باشد، یعنی وجدان و عقلش را آزاد نگه داشته باشد؛ در زبان دین یعنی «تزکیه نفس» و «تقوا».
· وابستگی آزادی اجتماعی به آزادی معنوی:
- حس منفعت طلبی بشر در گذشته و عدم احترام به حقوق اجتماعی افراد.البته در عصر حاضر ،تنها شکل و فرم قضیه عوض شده، محتوا همان محتواست.
- بشر امروز به نام جهان آزاد و دفاع از صلح وآزادی تمام سلب آزادی ها، سلب حقوق ها و بندگی ها وبردگی ها را دارد و چون آزادی معنوی ندارد و در ناحیه روح خودش آزاد نیست، چون تقوا ندارد .
امیرالمومنین می فرماید:
«تقوای الهی کلید هر راه راستی است،بدون تقوا انسان به راه راست نمی رود، راه خود را کج می کند. بدون تقوا ، انسان اندوخته ای برای خود ندارد، بشر آزادی ندارد؛ تقواست که بشر را از هر رقیتی آزاد می کند.»
-بشر باید در ناحیه روح خودش آزاد شود تا بتواند به دیگران آزادی بدهد.
- حضرت علی(ع) به پیروانش می فرماید:
«با من که حاکم هستم،این گونه نباشید،آزادمرد باشید؛با من همان گونه که با دیگران حرف می زنید ،صحبت کنید.»